Hoge Raad: Booking.com is een ‘reisagent’ en moet zich mogelijk aansluiten bij het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Reisbranche
Booking.com ‘bemiddelt’ in de uitoefening van haar bedrijf bij het tot stand komen van overeenkomsten op het gebied van reizen. Daarom is Booking.com een ‘reisagent’ en is zij mogelijk verplicht zich aan te sluiten bij het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Reisbranche. Dat heeft de Hoge Raad vandaag geoordeeld.
De zaak
De Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Reisbranche (hierna: Bpf Reisbranche) vordert dat Booking.com zich moet aansluiten bij dat pensioenfonds. Bpf Reisbranche beroept zich op een besluit van de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid waarin staat dat ondernemingen die het bedrijf uitoefenen van reisorganisator of reisagent, verplicht zijn hun werknemers te laten deelnemen in het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Reisbranche. Volgens Bpf Reisbranche moet Booking.com worden aangemerkt als ‘reisagent’ in de zin van dat besluit, omdat zij valt onder de daarin opgenomen omschrijving dat zij in de uitoefening van haar bedrijf ‘bemiddelt bij het tot stand komen van overeenkomsten op het gebied van reizen’.
Volgens Booking.com kan niet gezegd worden dat zij ‘bemiddelt’ bij het tot stand komen van overeenkomsten, zoals bedoeld in het besluit van de staatssecretaris. Zij is van mening dat zij slechts een online reserveringsplatform ter beschikking stelt waarop klanten het aanbod van hotels en vakantiehuizen kunnen bekijken, een keuze kunnen maken en dan zelf een accommodatie kunnen boeken. Dat de boeking via haar website verloopt, betekent volgens Booking.com niet dat zij actief betrokken is bij het tot stand komen van de overeenkomst.
Procedure bij rechtbank en gerechtshof
Zowel de rechtbank Amsterdam als het gerechtshof Amsterdam hebben het standpunt van Booking.com gevolgd, en de vordering van Bpf Reisbranche daarom afgewezen. Daartegen heeft Bpf Reisbranche beroep in cassatie ingesteld bij de Hoge Raad.
Oordeel Hoge Raad
Overeenkomstig het advies van advocaat-generaal De Bock, heeft de Hoge Raad vandaag Bpf Reisbranche in het gelijk gesteld. Volgens de Hoge Raad is voor ‘bemiddelen’ voldoende dat de werkzaamheden van Booking.com eraan bijdragen dat de klant en de accommodatiehouder een overeenkomst kunnen sluiten. Die werkzaamheden hoeven niet veelomvattend te zijn en kunnen ook verricht worden door middel van digitale technieken. Het reserveringsplatform van Booking.com is erop gericht dat klanten met behulp van de faciliteiten van dat platform overeenkomsten aangaan met accommodatiehouders. Ook de administratieve verwerking van de boeking verloopt via de website van Booking.com. Verder is belangrijk dat Booking.com van de accommodatiehouder een beloning ontvangt als de klant via Booking.com heeft geboekt en gebruik heeft gemaakt van de accommodatie. Dit bedrijfsmodel brengt volgens de Hoge Raad mee dat Booking.com ‘bemiddelt’ bij het tot stand komen van overeenkomsten op het gebied van reizen en daarom ‘reisagent’ is in de zin van het besluit van de staatssecretaris.
De Hoge Raad heeft de uitspraak van het gerechtshof Amsterdam vernietigd en de zaak voor de verdere behandeling verwezen naar het gerechtshof Den Haag. Dat hof moet onder meer nog beslissen of Booking.com ook voldoet aan de overige vereisten voor verplichte deelneming in het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Reisbranche, en zo ja, met ingang van welke datum.