Beslissing AG: geen nader onderzoek met het oog op herziening in zaak van veroordeelde Playstationmoorden

Achtergrond van de zaak

Bij een roofoverval in een woning 2001 ging het om een aanzienlijk geldbedrag dat in het huis van de slachtoffers aanwezig zou zijn, vanwege inkomsten die de hoofdbewoner haalde uit het ombouwen van Playstation-spelcomputers. Bij de roofoverval kwamen drie mensen om het leven. Bij de roofoverval waren drie mannen betrokken; zij zijn ook alle drie veroordeeld. De man die om nader onderzoek heeft gevraagd werd door het gerechtshof Den Haag veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf wegens onder meer het medeplegen van de moorden. Deze veroordeling werd een jaar later, op 7 september 2004, onherroepelijk toen de Hoge Raad het hiertegen ingestelde cassatieberoep verwierp.

Eerdere verzoeken

Namens de veroordeelde heeft zijn advocaat eerder twee herzieningsaanvragen ingediend. De Hoge Raad heeft de eerste aanvraag in 2012 niet-ontvankelijk verklaard en de tweede aanvraag in 2013 afgewezen. In 2014 is een verzoek gedaan tot nader onderzoek naar het bestaan van gronden voor herziening. Dit ter voorbereiding van een herzieningsaanvraag. Dat verzoek is in 2015 afgewezen in lijn met het advies van de ACAS.

Huidige verzoek

In 2020 is opnieuw een verzoek gedaan tot nader onderzoek. De advocaat verzocht onderzoek naar een aantal kwesties dat uitzicht zou kunnen bieden op een novum. Het ging in het verzoek om:
• een veranderde rechtsopvatting van de Hoge Raad over voorbedachte raad en medeplegen;
• het bestaan van nieuwe voor de veroordeelde ontlastende gegevens in verband met een getuige;
• en een nieuw of gewijzigd deskundigeninzicht dat zou blijken uit het boek De Playstationmoorden van het Project Gerede Twijfel.

De AG stelde het verzoek in handen van de ACAS. Op 15 juni 2021 adviseerde de ACAS de advocaat-generaal gemotiveerd waarom zij ten aanzien van geen van de aangedragen onderzoekspunten reden zag voor nader onderzoek. De ACAS was kort gezegd van mening dat:
• Onder het oude novumbegrip de Hoge Raad al vaker oordeelde dat nieuwe juridische invalshoeken in beginsel niet als novum zijn aan te merken. Onder het nieuwe novumbegrip (sinds 2012) is dat nog steeds zo.
• Uit het verzoek niet blijkt waarom het horen van de verzochte getuige een grond voor herziening zal opleveren. De nieuw afgelegde verklaringen bieden geen concreet uitzicht op nieuwe dan wel andere feitelijkheden.
• De inhoud van het boek geen beschrijving aanlevert van een ‘nieuw of gewijzigd deskundigeninzicht’ en kan dan ook niet worden aangemerkt als een novum.

In zijn beslissing schrijft de AG dat ook hij, in navolging van het ACAS-advies, geen gronden ziet voor nader onderzoek. Hij is van mening dat er onvoldoende aanwijzingen zijn dat er mogelijkerwijs sprake is van een grond tot herziening. Het verzoek van de veroordeelde wordt dan ook afgewezen.

Tegen de beslissing van de AG is geen beroep mogelijk. De onherroepelijke veroordeling blijft in stand. Wel staat het de veroordeelde vrij rechtstreeks een herzieningsverzoek in te dienen bij de Hoge Raad.

Bijzondere taken PG bij de Hoge Raad op het gebied van herziening
De procureur-generaal (PG) bij de Hoge Raad heeft, naast zijn taak op het gebied van de cassatierechtspraak (het nemen van conclusies: juridische adviezen), een aantal bijzondere taken. Eén van die taken is het doen van onderzoek naar de vraag of er grond is voor de herziening van een onherroepelijke veroordeling mits aan een aantal voorwaarden is voldaan.
Ter voorbereiding van een herzieningsaanvraag kan een veroordeelde via zijn advocaat de PG verzoeken een nader onderzoek te doen naar bepaalde duidelijk omschreven omstandigheden. De PG kan daarbij advies vragen aan de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS). Deze adviescommissie adviseert over de wenselijkheid en de inhoud van nader onderzoek. De commissie bestaat uit twee wetenschappers, een deskundige op het terrein van de politiepraktijk, een advocaat en een lid van het Openbaar Ministerie. De procureur-generaal is vrij het advies van de ACAS al dan niet te volgen.

Bij toewijzing van het verzoek om nader onderzoek kan de PG een onderzoeksteam samenstellen. In de resultaten van dit onderzoek kan een onherroepelijk veroordeelde reden zien om zich met een aanvraag tot herziening tot de Hoge Raad te wenden.

Bij afwijzing van het verzoek staat het de veroordeelde vrij rechtstreeks een herzieningsverzoek in te dienen bij de Hoge Raad.