Publicatie oud arrest uit 1996: het arrest ‘niet behandelde longinfectie’
Kan het overlijden van een vrouw redelijkerwijs nog als gevolg van de gedraging van de verdachte – het schieten met een pistool – worden toegerekend als de vrouw besluit om niet te worden behandeld aan de na de schotwond opgelopen longinfectie? Die vraag werd in 1996 voorgelegd aan de Hoge Raad die de vraag bevestigend beantwoordde. Dit arrest met de naam ‘niet behandelde longinfectie’ is vandaag gepubliceerd op rechtspraak.nl.
De zaak
Een man schoot met een vuurwapen een kogel in de hals van zijn vriendin waardoor zij een hoge dwarslaesie opliep. Daardoor werd zij vrijwel geheel verlamd. Kort daarna kreeg zij ook een longinfectie. Die was op zich medisch nog wel te behandelen maar zij zag gezien de vooruitzichten ten aanzien van de kwaliteit van leven af van verdere behandeling. Zij overleed vervolgens aan de gevolgen van de niet behandelde longinfectie. De man werd vervolgd wegens betrokkenheid bij haar dood.
Oordeel hof
De verdachte werd door het hof veroordeeld voor doodslag. Het hof gebruikte voor het bewijs een rapport van een arts-patholoog waarin stond dat het slachtoffer letsels had opgelopen als gevolg van een schotverwonding waarbij onder andere het halsruggenmerg was verscheurd en dat een longontsteking die was ontstaan tot haar dood had geleid. Het hof oordeelde dat de dood van het slachtoffer het gevolg is geweest van het handelen van verdachte en dat daaraan niet afdoet dat het slachtoffer zelf had besloten om af te zien van verdere medische behandeling. Behandeling van de infectie was op zichzelf technisch mogelijk, maar zou, als er al enige levensverlenging zou plaatsvinden, naar verwachting geen menswaardig bestaan hebben opgeleverd. Volgens het hof stond de beslissing van de vrouw er in de omstandigheden van dit geval niet aan in de weg dat ‘als gevolg van die infectie ingetreden dood aan de (handelwijze van) verdachte wordt toegerekend’.
Tegen de uitspraak van het hof werd beroep in cassatie ingesteld bij de Hoge Raad. Namens de verdachte een klacht naar voren gebracht over het oordeel van het hof dat de keuze van de vrouw om niet verder te worden behandeld, niet het oorzakelijke verband tussen de schotverwonding en haar dood wegneemt.
Oordeel Hoge Raad
De Hoge Raad was van oordeel dat het cassatieberoep niet slaagt. Volgens de Hoge Raad heeft het hof tot uitdrukking gebracht dat de verdachte de omstandigheden in het leven heeft geroepen die het slachtoffer ertoe hebben gebracht de beslissing te nemen af te zien van medische behandeling. Die beslissing heeft in de keten van gebeurtenissen niet zodanige invloed gehad dat de dood van het slachtoffer redelijkerwijs niet meer als gevolg van het handelen van verdachte aan deze zou kunnen worden toegerekend. De Hoge Raad vond het oordeel van het hof juridisch juist en niet onbegrijpelijk gemotiveerd gelet op het buitengewoon ernstig letsel dat het slachtoffer door toedoen van de verdachte had opgelopen.
Dit arrest van de Hoge Raad is van belang geweest voor het leerstuk van de redelijke toerekening, een belangrijk leerstuk voor het vaststellen van wat de juridisch relevante gevolgen zijn van een strafbare gedraging.
Publicatie 'oude' (mijlpaal)arresten
Sinds december 2019 publiceert de Hoge Raad oude (mijlpaal)arresten. Inmiddels zijn al meer dan 1000 'oude' arresten online te vinden. Tweewekelijks wordt een oud arrest met een nieuwsbericht uitgelicht.
Uitspraken van de Hoge Raad worden sinds het jaar 2000 geanonimiseerd gepubliceerd op rechtspraak.nl. Daarvóór vond publicatie van arresten hoofdzakelijk plaats via redacties van jurisprudentie-uitgaven van uitgevers. Een aantal arresten is door de uitgevers wel digitaal beschikbaar gesteld maar staat, in veel gevallen ook bewerkt, in databanken waarvoor een abonnement moet worden afgesloten. De Hoge Raad ziet het maatschappelijk belang van, en ook als zijn maatschappelijke taak in, het (gratis) online beschikbaar stellen van ‘oude’ (‘mijlpaal’)arresten van vóór het jaar 2000.
Veel van de inmiddels gepubliceerde arresten moesten worden opgevraagd uit het archief in Kampen en het Nationaal Archief in Den Haag. Deze arresten zijn vervolgens gescand en de handgeschreven arresten overgetypt, daarna zorgvuldig gecontroleerd, geanonimiseerd waar nodig en overgezet naar het systeem om ze te kunnen publiceren op rechtspraak.nl.
Kijk op onze website (onder Mijlpaalarresten) voor de lijst met de inmiddels gepubliceerde ‘oude’ mijlpaalarresten.