Advies plv. AG aan Hoge Raad: zaak tegen verdachte die veroordeeld werd voor het deelnemen aan de terroristische organisatie Ahrar al-Sham in Syrië moet op één punt opnieuw worden berecht

17 december 2024

De zaak tegen een verdachte die veroordeeld werd voor het deelnemen aan de terroristische organisatie Ahrar al-Sham in Syrië moet op één punt opnieuw worden berecht omdat een cassatieklacht van het Openbaar Ministerie (OM) slaagt. Dat adviseert plaatsvervangend advocaat-generaal (plv. AG) Van Wees de Hoge Raad in zijn conclusie van vandaag.

De Syrische verdachte meldde zich met een asielaanvraag in oktober 2019 in Nederland na een eerdere poging daartoe in Duitsland. De Nederlandse politie ontving vervolgens van de Duitse autoriteiten informatie dat de verdachte gesignaleerd stond. In Duitsland was de verdenking gerezen dat de verdachte als strijder en regionaal aanvoerder van Ahrar al-Sham in Syrië actief geweest was. Tegen de verdachte is vervolgens in Nederland een strafrechtelijk onderzoek gestart. De Nederlandse politie heeft in dat onderzoek een video veiliggesteld van de website YouTube.

Het hof heeft vastgesteld dat in die video eerst het logo van Ahrar al-Sham te zien is en dat deze video daarnaast beelden bevat van gedode regeringssoldaten die worden omringd door strijders van Ahrar al-Sham. Zij roepen leuzen, zingen en becommentariëren hun eigen succes en de nederlaag van de regeringssoldaten. De gedode soldaten worden uitgescholden en beledigd en er wordt in de richting van hen gespuugd. Een van de strijders zet een ogenblik zijn voet op één van de lichamen. Het hof heeft geoordeeld dat de verdachte op deze video te zien is als de man die hoofdzakelijk het woord voert, de overleden strijders honden en karkassen noemt en zijn voet richting een lichaam brengt. Het hof legde een gevangenisstraf van vijf jaar en vier maanden op. Het OM en de verdachte gingen in cassatie bij de Hoge Raad.

Het OM klaagt in de eerste plaats over de door het hof gegeven vrijspraak voor - kort gezegd - de schending van gemeenschappelijk artikel 3 van de Verdragen van Genéve, welke schending bestond uit de aanranding van de persoonlijke waardigheid van de overleden regeringssoldaten. Dit is strafbaar gesteld in artikel 6 lid 1 sub c van de Wet internationale misdrijven. Het hof heeft geoordeeld dat de handelingen die op de video van YouTube te zien zijn buitengewoon onsmakelijk zijn en getuigen van een respectloze houding ten opzichte van de overleden soldaten. Volgens het hof levert dit echter niet een aanranding van de persoonlijke waardigheid op van deze soldaten. De plv. AG gaat in op de geschiedenis en de internationale rechtspraak over deze strafbepaling en concludeert dat het oordeel van het hof niet onbegrijpelijk is. De klacht van het OM hierover slaagt volgens hem dan ook niet.

Het OM klaagt ook over de door het hof gegeven motivering van de gedeeltelijke vrijspraak van de ten laste gelegde periode van het deelnemen aan een terroristische organisatie. Het OM had op de zitting bij het hof een zogenoemd uitdrukkelijk onderbouwd standpunt naar voren gebracht over deelname van de verdachte aan die terroristische organisatie in de periode 10 november 2015 tot en met juli 2017. Het hof sprak de verdachte van deze periode vrij wegens onvoldoende wettig en overtuigend bewijs. Volgens de plv. AG had het hof in dit geval de bijzondere redenen moeten opgeven die tot de vrijspraak hebben geleid. Dat heeft het hof niet gedaan.

De verdachte klaagt in cassatie over de verwerping door het hof van het verweer dat de YouTubevideo als bewijs onvoldoende betrouwbaar is en over de bewezenverklaring van het deelnemen aan een terroristische organisatie. Deze cassatieklachten slagen volgens de AG niet.

Uitspraak Hoge Raad

De uitspraak van de Hoge Raad is (voorlopig) bepaald op 11 maart 2025.

De conclusie van de (plv.). advocaat-generaal is een onafhankelijk advies aan de Hoge Raad, die vrij is dat advies al dan niet te volgen. De (plv.) advocaat-generaal maakt deel uit van het parket bij de Hoge Raad. Het parket bij de Hoge Raad is een zelfstandig, onafhankelijk onderdeel van de rechterlijke organisatie. Het behoort niet tot het Openbaar Ministerie.

Publicatie op rechtspraak.nl

ECLI:NL:PHR:2024:1384

Wilt u nieuwsberichten van de Hoge Raad ontvangen? Abonneer u dan op de nieuwsservice van de Hoge Raad. Met deze nieuwsservice krijgt u automatisch een e-mail zodra een nieuwsbericht op onze website verschijnt. U kunt zelf kiezen welke attendering u wilt ontvangen. Meer informatie vindt u onder ‘Nieuwsservice’ op onze website www.hogeraad.nl.