Advies AG aan Hoge Raad: veroordeling voor doodslag op buurman kan in stand blijven

De zaak

Het hof heeft vastgesteld dat de verdachte het slachtoffer met kracht heeft geslagen en met geschoeide voet tegen het achterhoofd heeft geschopt. Ook de medeverdachte heeft geweldshandelingen tegen het slachtoffer verricht. De verdachte en de medeverdachte hebben het slachtoffer achtergelaten en een deel van zijn spullen meegenomen. Het slachtoffer is buiten bewustzijn geraakt en heeft een aantal weken in coma gelegen, waarna hij is overleden. Het hof heeft de verdachte en de medeverdachte veroordeeld wegens doodslag en diefstal in vereniging en heeft in beide gevallen een gevangenisstraf voor de duur van twaalf jaar opgelegd.
Het slachtoffer is benadeelde partij in het strafproces. Het hof heeft de vordering tot vergoeding van immateriële schade toegewezen.

Cassatieklachten

De advocaat van de verdachte vraagt de Hoge Raad de uitspraak van het hof te vernietigen. Het hof heeft in verband met het voorwaardelijk opzet op de dood van het slachtoffer bijzondere betekenis toegekend aan het door het geweld toegebrachte hoofdletsel. Het hof heeft vastgesteld dat de verdachte het slachtoffer in elk geval één keer tegen het hoofd heeft geslagen en geschopt. Volgens de advocaat is dat onvoldoende voor het oordeel dat de verdachte opzet had op de dood van het slachtoffer. Ook het medeplegen kan volgens de advocaat niet uit de bewijsmiddelen worden afgeleid.

Daarnaast is onder meer aangevoerd dat het hof de vordering tot vergoeding van immateriële schade niet had mogen toewijzen omdat niet is voldaan aan het zogenaamde mededelingsvereiste uit artikel 6:95 lid 2 van het Burgerlijk Wetboek. Volgens die bepaling kan het recht op schadevergoeding pas overgaan op een erfgenaam als de benadeelde aan de schadeveroorzakende partij heeft meegedeeld dat hij op die vergoeding aanspraak wil maken. Omdat het slachtoffer in coma lag, heeft hij die mededeling niet kunnen doen.

Advies AG

De AG is van mening dat de klachten over het opzet op de dood en het medeplegen niet slagen. De AG gaat uitgebreider in op de klacht over de vergoeding van immateriële schade. Hij wijst erop dat de bewusteloosheid van het slachtoffer niet per definitie aan die vergoeding in de weg staat. Volgens de AG kan in het belang van de benadeelde door een derde (in de vorm van vertegenwoordiging/zaakwaarneming) aan het mededelingsvereiste worden voldaan. Wel zal daarmee terughoudend omgegaan moeten worden, omdat het vorderingsrecht een ‘hoogst persoonlijk’ karakter heeft. De AG signaleert ook een soepele lijn in de feitenrechtspraak op dit punt.

Naar het oordeel van de AG slaagt de klacht. Het hof heeft in deze zaak niet vastgesteld wat de wens was van de benadeelde en heeft niet zonder meer kunnen oordelen dat de brief van de advocaat als een dergelijke mededeling kan worden opgevat.

Uitspraak Hoge Raad

De uitspraak van de Hoge Raad is (voorlopig) bepaald op 13 mei 2025.

Het advies, een zogenoemde conclusie, van de advocaat-generaal is een onafhankelijk advies aan de Hoge Raad, die vrij is dat al dan niet te volgen. De advocaat-generaal is lid van het parket bij de Hoge Raad. Het parket bij de Hoge Raad is een zelfstandig, onafhankelijk onderdeel van de rechterlijke organisatie. Het behoort niet tot het Openbaar Ministerie.

Publicatie op rechtspraak.nl

ECLI:NL:PHR:2025:228
ECLI:NL:PHR:2025:180 (samenhangende zaak)

Wilt u nieuwsberichten van de Hoge Raad ontvangen? Abonneer u dan op de nieuwsservice van de Hoge Raad. Met deze nieuwsservice krijgt u automatisch een e-mail zodra een nieuwsbericht op onze website verschijnt. U kunt zelf kiezen welke attendering u wilt ontvangen. Meer informatie vindt u onder ‘Nieuwsservice’ op onze website www.hogeraad.nl.