Behandeling van klachten over rechters

Over welke personen kan een klacht worden ingediend?

Er kan een klacht ingediend worden over:

• Rechters in de rechtbanken en raadsheren in de gerechtshoven en de Hoge Raad;
• Rechtsprekende leden van de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep voor het bedrijfsleven;
• Niet-rechterlijke leden van de bijzondere kamers van de rechtbanken en gerechtshoven;
• De voorzitter en leden van de Raden van Discipline;
• De voorzitter en leden van de kamers voor het notariaat;
• De leden en plaatsvervangende leden van de regionale tuchtcolleges en het Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg;
• Leden van het College voor de rechten van de mens;
• Leden van het parket bij de Hoge Raad.

Waarover kan een klacht worden ingediend?

De klacht moet gaan over een gedraging van een rechter, over de manier van doen van de rechter of over de manier waarop de rechter met de klager is omgegaan.

Er kan niet geklaagd worden over de uitspraak van de rechter of over beslissingen van de rechter tijdens en over de procedure. Klachten over een rechterlijke beslissing kunnen niet in behandeling worden genomen door de procureur-generaal.

Procedure

De klager moet de klacht eerst indienen bij het gerecht waar de rechter werkt. Elk gerecht heeft daarvoor een eigen klachtenregeling.

Als de klager niet tevreden is met de uitkomst van de procedure bij het gerecht zelf, dan kan de klager vervolgens een klacht indienen bij de procureur-generaal (PG) bij de Hoge Raad. Dit volgt uit de Wet op rechterlijke organisatie. Nadat de PG een vooronderzoek heeft gedaan, kan hij besluiten de klacht voor te leggen aan de Hoge Raad.

Indienen klacht

Klachten worden schriftelijk ingediend bij de PG. Dit kan onder meer door een ondertekende en ingescande brief te e-mailen naar: PG@hogeraad.nl met vermelding als onderwerp: “klacht art. 13a Wet RO”.

In de brief moeten de gedraging en de klacht zo duidelijk mogelijk worden beschreven. De klacht kan sneller worden behandeld als de stukken van de interne klachtbehandeling worden meegezonden door de klager.

Behandeling klacht

In het vooronderzoek stelt de PG de klager, de rechter waarover wordt geklaagd en het betrokken gerechtsbestuur in de gelegenheid om meer informatie te geven. De PG doet geen onderzoek als de klacht niet in behandeling kan worden genomen, bijvoorbeeld omdat de klacht betrekking heeft op een rechterlijke beslissing. Als een klacht wel binnen het bereik van de klachtregeling valt maar om een andere reden niet in behandeling hoeft te worden genomen, vindt er ook geen vooronderzoek plaats. Dit is bijvoorbeeld het geval als de klacht te laat is ingediend. Dit is ook het geval als duidelijk is dat de klager onvoldoende belang heeft bij een onderzoek door de Hoge Raad omdat de klacht in de interne procedure behoorlijk is behandeld en afgedaan.

Na het vooronderzoek stelt de PG de klager, de rechter waarover is geklaagd en het gerechtsbestuur op de hoogte van zijn bevindingen. De PG kan besluiten de klacht voor te leggen aan de Hoge Raad. De behandeling gebeurt door de vierde kamer van de Hoge Raad. De Hoge Raad beoordeelt of de rechter zich wel of niet behoorlijk heeft gedragen. De Hoge Raad kan ook beoordelen of het betrokken gerechtsbestuur zich wel of niet behoorlijk heeft gedragen. Dit oordeel wordt vastgelegd in een schriftelijke, gemotiveerde beslissing.

De beslissing van de Hoge Raad heeft geen gevolgen voor (lopende) rechtszaken. De Hoge Raad kan bij zijn beslissing ook geen maatregelen opleggen aan de rechter of schadevergoeding toekennen aan de klager.