De organisatie

De organisatie van de Hoge Raad is een rechterlijke organisatie (art. 2 Wet op de rechterlijke organisatie) en bestaat uit drie zelfstandige onderdelen: de Hoge Raad, het parket bij de Hoge Raad en de directie bedrijfsvoering.

Op 31 december 2022 bestond de Hoge Raad uit de president en 37 raadsheren, inclusief zes vicepresidenten en drie raadsheren in buitengewone dienst. Ook is bij de Hoge Raad een griffier werkzaam. Op die datum werkten bij het parket bij de Hoge Raad: de procureur-generaal, de plaatsvervangend procureur-generaal, 22 advocaten-generaal en twee advocaten-generaal in buitengewone dienst.

Tot de directie bedrijfsvoering behoren de directeur bedrijfsvoering en de medewerkers van de wetenschappelijke, juridische en administratieve ondersteuning, het kenniscentrum, secretariaten, de afdelingen financiën, planning en control (FP&C), automatisering en informatisering (A&I), personeel en organisatie (P&O), communicatie en ook team veiligheid (BVA, Ciso, FG).

Hierna doet de directie bedrijfsvoering aan de hand van enkele thema’s verslag van samenwerking en interactie binnen de organisatieonderdelen in het jaar 2022.

Digitalisering

De cassatieprocedure is inmiddels volledig gedigitaliseerd. Digitaal procederen is het uitgangspunt  bij de sectoren civiel recht, strafrecht, als belastingrecht. Bij belastingrecht is het nog wel mogelijk voor burgers op papier te procederen. Ook prejudiciële vragen van rechtbanken en gerechtshoven kunnen digitaal worden gesteld. De interne werkprocessen zijn ook grotendeels gedigitaliseerd. In 2023 worden verdere afspraken gemaakt voor het digitaal overdragen van dossiers en stukken vanuit de rechtbanken en gerechtshoven aan de Hoge Raad. Bijzondere aandacht gaat bij digitalisering uit naar informatie- en ICT-veiligheid.

Kennismanagement

Kennismanagement speelt een fundamentele rol bij het werk van de Hoge Raad. Daarvoor worden diverse (juridische) bronnen aangewend, gedigitaliseerd en makkelijk vindbaar en toepasbaar gemaakt. Dit heet het HR Kennisplein. Het HR Kennisplein is binnen de Hoge Raad hét centrale punt waar alle informatie en kennis beschikbaar wordt gesteld en wordt gedeeld. In het HR Kennisplein is de verzamelde content van uitgevers en overheden integraal te doorzoeken én is het mogelijk om documenten met elkaar te delen, voor zover dat past bij het rechterlijk domein. Zo is in 2022 het informatieaanbod aanzienlijk uitgebreid, is er aandacht besteed aan personalisatie en zijn nieuwe mogelijkheden toegevoegd om kennis samen te stellen en met elkaar te delen. Medio 2022 zijn ook de Raad van State en in het verlengde daarvan het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Bonaire, Sint Eustatius en Saba het HR Kennisplein gaan gebruiken.

Human resource management (HRM)

In 2022 is de krapte op de arbeidsmarkt ook bij het werven van personeel voor de Hoge Raad waarneembaar gebleken. Vanuit dat oogpunt is in 2022 gewerkt aan de ontwikkeling van arbeidsmarktcommunicatie, waarin het beter bekend maken van wat de Hoge Raad als werkgever te bieden heeft centraal staat. Dit zal in 2023 concreet vorm krijgen. Daarnaast is aangevangen met de (verdere of door)ontwikkeling van loopbaan- en opleidingsbeleid en diversiteits- en inclusiebeleid. Deze onderwerpen zullen in 2023 verder worden verkend en worden geïmplementeerd. In 2022 is ook een regeling getroffen voor het plaatsonafhankelijk werken; deze regeling zal in 2023 worden geëvalueerd.

Duurzaamheid

De organisatie van de Hoge Raad streeft duurzaamheid na in zijn bedrijfsvoering. Op het vlak van energie is het streven om klimaatneutraal te zijn. De warmte en koeling van het gebouw gebeurt door middel van warmte en koude opslag en daarmee zonder direct gebruik van fossiele brandstoffen, alleen elektriciteit. De elektriciteit wordt nu geleverd op basis van een (vrijwel) 100 % wind contract. Met ingang vanaf 2024 zal dit 100% zijn. Bij de aanbesteding van het intern vervoer worden twee brandstof auto’s vervangen door één elektrische dienstauto. Al langere tijd zijn ook zogenoemde dienstfietsen beschikbaar voor intern vervoer. Het gebruik maken van openbaar vervoer (en fiets) door medewerkers wordt gestimuleerd en het gebruik van elektrische auto’s wordt gefaciliteerd door een zestal parkeerplaatsen met oplaadmogelijkheden voor elektrische auto’s. In 2022 zijn verder maatregelen genomen voor verdere afvalscheiding en voor het beperken van verlichting buiten kantooruren.

Integraal veiligheidsbeleid

In 2022 heeft het integraal veiligheidsbeleid vorm gekregen. De verschillende aspecten van veiligheid, zoals fysieke veiligheid, informatieveiligheid en sociale veiligheid zijn daarbij nader beleidsmatig uitgewerkt. Ook wordt door de beveiligingsadviseur (BVA) jaarlijks met management, raad en parket in de sectoren een risicoanalyse uitgevoerd. Hiermee staat het onderwerp ‘veiligheid’ stevig op de agenda.

Risicomanagement

Risicomanagement richt zich op het beheersen van de risico’s die de doelstellingen van de organisatie van de Hoge Raad kunnen bedreigen. Compliance (voldoen aan wet- en regelgeving) is er een belangrijk onderdeel van. Verder gaat het om het beheersen van interne en externe risico’s en het nemen van beheersmaatregelen om de continuïteit van de organisatie van de Hoge Raad te waarborgen. Daarbij kan worden gedacht aan onder meer het voorkomen van uitval van IT, het werven en behouden van voldoende kwalitatief personeel, etc. In 2022 is risicomanagement verder in opzet vormgegeven. In 2023 zal risicomanagement in een PDCA cyclus worden geborgd.

Communicatie

De Hoge Raad publiceert nu ca 99% van haar uitspraken. Daarbij is ook in 2022 gewerkt aan het begrijpelijk en toegankelijk maken van arresten en conclusies voor niet alleen het juridisch werkveld maar ook de bredere samenleving. De Hoge Raad is verder in 2022 gestart met het publiceren van een aantal ‘oude’ arresten van vóór het jaar 2000, inclusief de bijbehorende conclusies van de advocaten-generaal bij de Hoge Raad indien voorhanden of indien genomen. De Hoge Raad ziet het als zijn maatschappelijke taak om deze ‘oude’ (‘mijlpaal’)arresten van vóór het jaar 2000 online beschikbaar te stellen.