Tessa de Groot, wetenschappelijk medewerker

“Het wetenschappelijk bureau ondersteunt de raadsheren en de advocaten-generaal bij de Hoge Raad. We zijn bij strafrecht met ongeveer dertig collega’s. Als wetenschappelijk medewerker werk je voor de raadsheren, dat noemen we voor de raad, of voor het parket, dat zijn de advocaten-generaal. In mijn begintijd bij de Hoge Raad heb ik voor de advocaten-generaal gewerkt, maar nu werk ik al best een tijdje voor de raad. Het is wel een verschil voor wie je werkt. Wij zeggen wel eens: je hebt een andere baan in hetzelfde pand en met dezelfde collega’s. De aard van het werk is vergelijkbaar – je leest en schrijft ongelofelijk veel en werkt met dezelfde cassatietechniek – maar bij het parket ben je vrijer. Je hebt meer vrijheid om iets te zeggen over de rechtspraktijk zonder dat het in het cassatieverzoek direct van belang is. En dat doe je op jouw manier.”

Inspirerend

“Bij de raad ben je als wetenschappelijk medewerker veel meer gebonden aan vaste modellen en formuleringen in eerdere jurisprudentie. Elk woord wordt gewikt en gewogen. Het komt aan op nuance en finesse en dan moet je soms lastige taal gebruiken, maar dat is zeker niet ons streven. Allerlei ouderwetse woorden gebruiken we niet meer. Door dientengevolge gaat een streep. In het begin dacht ik dat ik het werk voor de advocaten-generaal leuker vond, maar daar ben ik op teruggekomen. Bij de raad leer je heel goed om de vinger op de zere plek te leggen. Daarnaast is het leuk en inspirerend om met de raadsheren aan een eindproduct te werken en te zien hoe een arrest tot stand komt. Als een zaak van jou in de grote raadkamer wordt behandeld, dan mag je er ook bij zijn. De raadsheren vertellen daar één voor één wat ze van een zaak vinden, en dat wordt ook aan jou gevraagd. Natuurlijk denk je dan weleens: ik zou het anders hebben gedaan, maar het is zeker niet zo dat de raadsheren je werk niet serieus nemen.”

Selectie

“Naast de eigen cassatiezaken die ik bij het wetenschappelijk bureau doe, krijg ik wekelijks gemiddeld zo’n acht à tien zaken voor de artikel 80a-selectie. Ik zit met vier andere ervaren collega’s in het 80a team. Wij beoordelen of zaken in aanmerking komen voor afdoening met 80a, waarbij de Hoge Raad het cassatieberoep niet ontvankelijk verklaart. Het komt soms voor dat je denkt: wat het gerechtshof heeft gedaan kan echt wel door de beugel, maar omdat het een niet zo vaak voorkomend geval in de rechtspraak is, is het wellicht aardig om de zaak te selecteren voor een conclusie. Als ik een zaak wel heb geselecteerd voor afdoening met 80a, kijkt de advocaat-generaal ernaar. Hij kan dat cassatieverzoek eruit halen voor het ‘gewone’ circuit en de raadsheren kunnen dat daarna ook nog doen. Het gebeurt dus dat zij er een zaak uithalen die ik juist had geselecteerd voor 80a. Dat hoeft niet per se te betekenen dat ik iets over het hoofd heb gezien, al kan dat natuurlijk wel. Een advocaat-generaal of de raadsheren kunnen er iets speciaals in zien dat ik er niet in zag.”

Passie

“Ik werk nu zo’n vier jaar bij de Hoge Raad. Ik heb voor mijn master stage gelopen bij het wetenschappelijk bureau en heb daarna gesolliciteerd. Voordat ik eraan begon, had ik gemengde gevoelens over mijn stage. Je gaat veel leren en in die zin zal de Hoge Raad heel inspirerend zijn, maar gezellig gaat het niet worden. Vast heel hiërarchisch, stoffig – een saaie bedoening. Niets van dat alles! Bij het wetenschappelijk bureau werken jonge mensen met passie voor het strafrecht. En we zitten allemaal zo’n beetje in dezelfde levensfase. Het contact met de advocaten-generaal en raadsheren verloopt ook totaal anders dan ik van tevoren had verwacht. De sfeer is leuk, de omgangsvormen zijn heel informeel. Een kritische houding wordt gewaardeerd en van je verwacht. Ik zou uiteindelijk graag rechter worden, maar nu nog niet. Ik heb om te beginnen te weinig werkervaring buiten de Rechtspraak, maar ik vind zelf ook dat ik er te jong voor ben. Ik heb te weinig levens- en werkervaring om nu al een goede rechter te kunnen zijn. Het is een baan voor later in mijn carrière.”